فیزیولوژی ورزشی زنان

منابع کتاب « فیزیولوژی ورزشی زنان » تألیف دکتر عباسعلی گائینی و دکتر آقاعلی قاسم نیان، در راستای پاسخگویی به نیاز دانشجویان و مربیان شاغل در شاخه ‏های مختلف ورزش و علوم ورزشی و برای رشد یادگیری این حوزه‏ ها، تدوین شده است. کتاب « فيزيولوژي ورزشي زنان » خود مدخلي است براي ورود به يکي از حوزه هاي علمي و پيچيده فيزيولوژي ورزشي زنان. کتاب  ميکوشد اطلاعات مربوط به زناني را به تصوير بکشد تا از اين ره آورد به بخشي از نيازهاي روحي رواني و بدني خود دست يابند. اما، هنوز با فيزيولوژي و آناتومي دستگاههاي بدن به ويژه دستگاه توليد مثلي خودکامل آشنا نيستند. کتاب در 9 فصل آرايش داده شده است که در فصل اول با عنوان «فيزيولوژي جنسي و توليد مثل زنان»، علاوه بر آناتومي اندامهاي جنسي زن، اعمال هورمونهاي تخمداني و تأثير متقابل هورمونهاي هيپوتالاموسي هيپوفيزي تخمداني و بلوغ و مونارک نيز بحث شدهاند. آثار فيزيولوژياي هورمونهاي جنسي زنانه فصل دوم کتاب را نمايندگي ميکند که در آن، آثار فيزيولوژيايي هورمونهاي زنانه بر عملکرد قلبي و عروقي، تنفسي؛ تراکم مواد معدني و تنظيم دماي بدن بحث ميشود. در فصل سوم که عنوان آثار هورمونهاي توليد مثل زنانه بر عملکرد ورزشي را يدک ميکشد، يکي ازقدرتمندترين محوريهاي مورد بحث در اين کتاب را به چالش ميگيرد و قدرت، ظرفيت هوازي، ظرفيت بيهوازي را در ارتباط با هورمونهاي توليدمثلي و چرخه قاعدگي را بحث ميکند و به ويژه عملکرد زنان درمسابقات ورزشي را برجسته کرده است. «سه گانه ورزشي زنان» که پيشينه طولاني دارد ولي به تازگي بدين نام مشهور شده است، موضوع فصل چهارم کتاب ميباشد که در آن ضمن بحث درباره دلايل اين سه گانه، آثار آن در ارتباط با ورزشهاي خاص مد نظر قرار ميگيرد. با توجه به نقش هورمون لپتين در اين سه گانه، اين هورمون و آثارفيزيولوژيايياش نيز در اين فصل چهارم به خوبي معرفي ميشوند. کتاب فيزيولوژي ورزشي زنان   به دليل تغييرات بارز در سوخت و ساز سوبستراها، فراخوان چربيها و نقش هورمونهاي استروئيدي زنانه به جز کاتکولامينها در سوخت و ساز زنان، فصل پنجم موارد ياد شده را با عنوان «هورمونهاي جنسي زنانه و سوخت و ساز» به بحث ميگذارد. به دليل توليد هورمون ريلکسين و آثارش بر تاندونها و ليگامنتها و مهيا شدن زمينه آسيب زيادتر زنان هنگام فعاليت ورزشي، فصل ششم با عنوان «هورمونهاي توليد مثلي زنانه و آسيبهاي ورزشي، اين موارد را به خوبي تبيين ميکند. دلايل وقوع آسيب ACL که درزنان شايع تر از مردان ميباشد، درهمين فصل بررسي ميشود. فصل هفتم که «بارداري و فعاليت ورزشي» نام دارد، موضوعات حاملگي، بلوغ و لقاح تخمک، تولد و شير دهي و همه عارضه ها و پيامدهاي وابسته به دوره بارداري را بحث ميکند. سلوليت و کنترل آن از راه فعاليتهاي بدني، از موضوعات جديد درحوزه فيزيولوژي ورزشي به شمار ميرود و از آنجايي که اين عارضه عمدتاً متوجه زنان ميباشد؛ بنابراين، دراين کتاب فصل خاصي با عنوان «سلوليت درزنان» درچارچوب فصل هشتم گنجانده شده است. در آخرين فصل کتاب (نهم)، يکي از پيچيدهترين مباحث حوزههاي پزشکي و علوم ورزشي شيوع سرطان در زنان و فعاليت ورزشي قرار دارد که مهم ترين ويژگي اين فصل، گنجاندن نمونه برنامههاي فعاليت ورزشي ويژه بيماران سرطاني در آن ميباشد. درست مثل يک کتاب جامع درسي، در دو بخش ابتدايي و پاياني هر فصل، اهداف آموزشي و فصل در يک نگاه گنجانده شده است تا دانش جويان هنگام خواندن هر فصل درهمان ابتدا با مفاهيم مورد بحث در فصل آشنا شوند و اگرتمايل دارند سريعتر از متن عبور کنند و با خواندن فصل دريک نگاه، به جمع بندي مناسبي از موضوعات مورد بحث درفصلها دست يابند. چاپ سوم 1399 مجموعه فیزیولوژی ورزشی تعداد صفحات :278 کتاب « فیزیولوژی ورزشی زنان » در278 صفحه مصور از سوی انتشارات حتمی به بازار نشر عرضه شده است.