این کتاب، آخرین اثر الکساندر رومانوویچ لوریا نوروپسیکولوژیست معروف روسی است. آن چه در این کتاب آمده است، در واقع، بیانگر دیدگاه او دربارۀ روانشناسی و نوروپسیکولوژی زبان است که بر اساس مبانی نظری و پژوهشی، در طول مدت زندگی علمی و حرفه ای او شکل گرفته است. در این کتاب، سازوکارهای زیرساخت زبان در ارتباط با شکل‌گیری و تحول شناخت و آگاهی، به بهترین وجهی، توضیح داده شده است و حرکت فکری لوریا در چارچوب رویکرد روان‌شناختی معلم خود، ویگوتسکی، به نمایش درآمده است. در فصل‌های مختلف کتاب، موضوع‌های مهمی مانند رشد زبان در کودکان، کارکرد نظم بخشی گفتار، اثر آسیب‌های مغزی در فرایندهای زبانی شناختی، نقش نوشتن در تفکر و آگاهی و چنین تفاوت‌های فرهنگی در زبان و شناخت،به تفصیل و با ذکر شواهد نمونه‌های بالینی و تجربی جالبی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. خوانندگان آشنا با آثار لوریا این کتاب را به عنوان نوعی جمع‌بندی از افکار و آرای او و خوانندگان ناآشنا با آثار لوریا آن را به عنوان مقدمه‌ای بر دیگر آثار وی، ارزیابی خواهند کرد. مطالعۀ این کتاب برای روان‌شناسان، روان‌پزشکان، متخصصان مغز و اعصاب، عصب‌پژوهان، متخصصان زبان‌پریشی، گفتاردرمانی و آسیب‌شناسی گفتار و پژوهندگان علوم شناختی توصیه می‌شود.